آقاسی، مححمد(1404)نوعثمانی‌گری فرهنگی؛ سیاست نفوذ رسانه‌ای ترکیه در منطقه، مجله روشنا، اسفند 1403، صص94-99
برای مطالعه اصل مصاحبه، این‌جا کلیک کنید.
**مقدمه:**
در سال‌های اخیر، ترکیه با به‌کارگیری قدرت نرم و ابزارهای رسانه‌ای، تلاش کرده است تا نفوذ فرهنگی خود را در منطقه افزایش دهد. این سیاست‌ها به‌ویژه در قالب شبکه‌هایی مانند «نی‌آرتی» و تولید محتوای هدفمند برای فارسی‌زبانان، تأثیرات قابل‌توجهی بر جوامع هدف، از جمله ایران، داشته است. دکتر محمد آقاسی، جامعه‌شناس و پژوهشگر حوزه رسانه، در گفت‌وگویی به بررسی ابعاد این موضوع پرداخته است.
**سیاست‌های فرهنگی ترکیه در منطقه:**
ترکیه از دو دهه گذشته، با رویکردی هوشمندانه، به دنبال ایجاد تصویری مثبت از خود در منطقه بوده است. این کشور با استفاده از ابزارهای رسانه‌ای، تولید سریال‌های پرطرفدار، و جذب دانشجویان و گردشگران، توانسته است نفوذ فرهنگی خود را گسترش دهد. دکتر آقاسی تأکید می‌کند که ترکیه با الگوبرداری از قدرت‌های بزرگ، به‌ویژه در قرن ۱۹ و ۲۰، به دنبال ایجاد «نوعثمانی‌گری فرهنگی» است؛ سیاستی که هدف آن تثبیت ترکیه به عنوان یک قدرت فرهنگی و رسانه‌ای در منطقه است.
**تأثیرات بر ایران:**
یکی از مهم‌ترین تأثیرات این سیاست‌ها، تغییر نگرش بخشی از جامعه ایران نسبت به ترکیه است. به گفته دکتر آقاسی، ترکیه با تولید محتوای جذاب و ارائه تصویری مدرن و جذاب از خود، توانسته است جایگاهی ویژه در ذهن بسیاری از ایرانیان پیدا کند. این در حالی است که نگاه ترک‌ها به ایرانیان عموماً منفی است، زیرا آن‌ها ایران را به عنوان رقیب تاریخی خود می‌بینند.
**چالش‌های پیش‌روی ایران:**
دکتر آقاسی هشدار می‌دهد که اگر ایران نتواند در عرصه فرهنگی و رسانه‌ای به‌صورت هوشمندانه عمل کند، ممکن است با چالش‌های جدی در آینده روبه‌رو شود. به‌ویژه در استان‌های ترک‌زبان ایران، نفوذ رسانه‌ای ترکیه می‌تواند به ایجاد ناامنی روانی و حتی بحران‌های هویتی منجر شود.
**راهکارهای مقابله:**
برای مواجهه با این چالش‌ها، دکتر آقاسی پیشنهاد می‌کند:
- تقویت تولیدات فرهنگی و رسانه‌ای داخلی با کیفیت بالا.
- توجه به اقوام و تنوع فرهنگی در ایران و ایجاد حس تعلق ملی.
- استفاده از ظرفیت‌های تاریخی و فرهنگی ایران برای جذب گردشگر و مقابله با مصادره نمادهای ایرانی توسط ترکیه.
- ارتقای سواد رسانه‌ای جامعه به‌ویژه جوانان برای مقابله با تأثیرات منفی محتوای خارجی.
**نتیجه‌گیری:**
نفوذ فرهنگی و رسانه‌ای ترکیه در منطقه، به‌ویژه در ایران، یک واقعیت انکارناپذیر است. برای حفظ هویت ملی و فرهنگی، ایران باید با برنامه‌ریزی دقیق و استفاده از تمام ظرفیت‌های خود، در این عرصه حضور فعال داشته باشد. در غیر این صورت، ممکن است در آینده با چالش‌های عمیق‌تری روبه‌رو شود.
**دسته‌بندی:** سیاسی، فرهنگی، رسانه
**کلمات کلیدی:** نفوذ فرهنگی، ترکیه، ایران، قدرت نرم، رسانه، دکتر محمد آقاسی، نوعثمانی‌گری فرهنگی